تکرار خطا مطلوب شرع اسلام نیست

به تکرار کارهایی که منجر به شکست شده‌اند، تجربه نمی‌گویند، بلکه به آنها تکرار اشتباه و خطا گفته می‌شود و تکرار خطا مطلوب شرع اسلام نیست؛ چرا که رسول‌خدا - صلی الله علیه وسلم- در وصفِ مؤمنان راستین می‌فرماید: «ﻻَ ﻳُﻠْﺪَﻍُ ﺍﻟْﻤُﺆْﻣِﻦُ ﻣِﻦْ ﺟُﺤْﺮٍ ﻭَﺍﺣِﺪٍ ﻣَﺮَّﺗَﻴْﻦِ»؛ مؤﻣﻦ راستین ﺍﺯ ﯾﮏ ﺳﻮﺭﺍﺥ، ﺩﻭﺑﺎﺭ ﮔﺰﯾﺪﻩ نمی‌شود.

ﯾﻌﻨﻰ ﻣﺆﻣﻦ ﺍﻫﻞ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻭ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﭼﯿﺰﻯ ﮐﻪ ﺯﯾﺎﻥ ﺩﯾﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺁﻥ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺎﺭ ﻓﺮﯾﺐ ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩ. نبی رحمت - صلی الله علیه وسلم- ﺍﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻣَﺜَﻞ ﺑﯿﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺆﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺩﺭ ﺳﻮﺭﺍﺧﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻧﻮﺭﻯ ﺍﻧﮕﺸﺘﺶ ﺭﺍ ﮔﺰﯾﺪ، ﺩفعهٔ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺩﺭ ﺳﻮﺭﺍﺥ ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ. به تعبیری ساده‌تر، «آﺩﻡ ﯾﮏ ﺑﺎﺭ ﭘﺎﯾﺶ ﺩﺭ ﭼﺎﻟﻪ ﻣﯽ‌ﺭﻭﺩ!»

مولانای بزرگ - علیه‌ الرحمة- نیز خیلی زیبا این حدیث پیامبر اکرم - صلی الله علیه وسلم- را در قالب مثنوی سروده است:

ﮔﻔﺖ ﺁﺭﯼ ﮔـﺮ ﻭﻓـﺎ ﺑﯿﻨﻢ ﻧﻪ ﻣﮑـﺮ ﻣﮑﺮﻫﺎ ﺑﺲ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﺍﺯ ﺯﯾﺪ ﻭ ﺑﮑﺮ

ﻣﻦ ﻫﻼﮎ ﻓﻌﻞ ﻭ ﻣﮑﺮ ﻣﺮﺩﻣﻢ ﻣﻦ ﮔَﺰﯾﺪه ﺯﺧﻢ ﻣﺎﺭ ﻭ کژﺩﻣﻢ

ﮔﻮﺵِ ﻣَﻦ، «لَا ﻳُﻠْﺪَﻍُ ﺍﻟْﻤُﺆْﻣِﻦ» ﺷﻨﯿﺪ ﻗﻮﻝ پیغمبر به جان ﻭ ﺩﻝ ﮔُـﺰﯾﺪ

آری! بر هر یک از ما در سالی که از سر گذشت و لحظه‌های تلخ و شیرین آن جزئی از «سرگذشت» شد، بنابر طبع بشری، خطاها و اشتباهاتی رفته است؛ بنابراین تلاش کنیم و  از خداوند هم بخواهیم توفیقش را رفیق راهمان کند تا دوباره آن اشتباهات را تکرار نکنیم.

خرّم آن‌کس که در این محنتگاه، خانهٔ ذهن و دل را از همهٔ کدورت‌ها می‌تکاند، نکات ضعف و قوت یک سال را مرور می‌کند، اشتباهاتش را تکرار نمی‌کند و خاطر مردمانش را سبب تسکین و آرامش می‌شود.

چه زیباست در لحظه‌های پایانی سال ۹۵ خورشیدی، با تأسی از رسول مهربانی‌ها و نبی رحمت - صلی الله علیه وسلم- این دعای نغز و پر مغز را با هم زمزمه کنیم:

مهربان پروردگارا!

به‌راستی که من هم یک انسان هستم، اگر مؤمنی را که آزار داده‌ام، یا کسی را ناسزا گفته‌ام یا لعن و طعنش کرده‌ام، همه را برای وی، نماز و زکات و مایهٔ تقرب خویش در روز قیامت قرار ده - آمین-.

یا حق!